Hoe kunnen Indonesische onderzoekers, kunstenaars en architecten beter toegang krijgen tot de archieven van voormalige koloniën die als onderdeel van de Rijkscollectie worden bewaard in Rotterdam? Het Nieuwe Instituut werkt samen met de Indonesische platforms Gudskul en arsitekturindonesia.org in een workshop en een tentoonstelling over manieren om toegankelijkheid en toekomstige samenwerking te verbeteren.

Erfgoed innoveert. Dat zit deels in technologische vooruitgang, maar vooral in het bevragen van de huidige praktijk. Een collectie is geen neutrale weergave van het verleden, maar krijgt betekenis door de interactie met en interpretatie van een nieuwe generatie gebruikers. Dat maakt dat erfgoed per definitie toekomstgericht moet zijn. Op de conferentie Disclosing Futures - Rethinking Heritage, op 2 en 3 november in Het Nieuwe Instituut, gingen we in gesprek over de heroriëntatie op de erfgoedtaak en innovatie als voorwaarde voor duurzaam collectiebeheer.

In twee sessies verkennen we de mogelijkheden van VR en XR voor nieuwe manieren van onderzoek en publieke presentaties van archiefdocumenten. Uitgangspunt is de XR-testinstallatie in de foyer van Het Nieuwe Instituut, Alison’s Room, ontworpen door Paula Strunden. De installatie omvat een immersieve reconstructie van de werkkamer van de Britse architect Alison Smithson, en het archief van de praktijk van haar en haar echtgenoot Peter Smithson.

Sourcebook is een presentatie over artistiek onderzoek binnen archiefcollecties, van kunstenaars Mandy El-Sayegh en Helena Hunter en curator Renan Laru-an. De presentatie is tot eind 2022 te zien in het Research Centre van Het Nieuwe Instituut en omvat ook archiefmateriaal uit de Rijkscollectie voor Nederlandse Architectuur en Stedenbouw.

Tijdens deze publieke bijeenkomst richt Collecting Otherwise zich op de uitwisseling van archiefmateriaal en het tot stand brengen van samenwerkingsverbanden tussen instellingen, beide van fundamenteel belang voor het begrip van archiefmateriaal en de samenstelling van ‘archieven’ in maatschappelijke contexten. 

In de eerste openbare bijeenkomst die plaatsvindt in het kader van het onderzoeksproject Collecting Otherwise wordt het publiek uitgenodigd om mee te praten over alternatieve methoden. Welke methodologie helpt de Rijkscollectie voor Nederlandse Architectuur en Stedenbouw te verrijken en draagt bij aan het verzamelen vanuit andere standpunten? Het onderzoeksteam, dat deel uitmaakt van Architectuur Dichterbij, stelt zichzelf voor, gaat het gesprek aan over casestudies die in de loop van het event aan bod komen en geeft zo inzicht in het proces.

Hermine Giefing-Elzas en haar echtgenoot Abraham Elzas gingen graag op reis. Hun vakantiefoto’s zijn op verschillende plaatsen in Europa genomen en zouden wel eens nog onbekende bronnen en fascinaties van Hermine en Abraham bloot kunnen leggen. In het kader van Architectuur Dichterbij, start het Nieuwe Instituut met een publiek onderzoek naar deze privé-beelden in de hoop niet alleen nieuwe inzichten op te doen over Abraham Elzas en Hermine Giefing-Elzas, maar ook nieuwe verbindingen te kunnen leggen tussen de honderden archieven, waaruit de Rijkscollectie is opgebouwd. Het Nieuwe Instituut nodigt hierbij geïnteresseerden uit de beelden te analyseren en nog onbekende geschiedenissen bloot te leggen.

De collectie van kunstenaar Theo van Doesburg wordt vanwege haar bijzondere kunsthistorische status uitgebreid onderzocht, geconserveerd en zo nodig gerestaureerd om het te behouden voor de toekomst. Tijdens Art Rotterdam gaan projectleider Elza van den Berg en conservator Eline de Graaf van Het Nieuwe Instituut in op het lopende onderzoek en de restauratie.